تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در آموزش عالی کشاورزی: واکاوی بازدارنده‌ها

این تحقیق توصیفی کاربردی با هدف شناسایی و دسته‌بندی موانع تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در بخش کشاورزی به‌صورت پیمایشی و با تکنیک دلفی در سه مرحله به انجام رسید. بدین منظور، گروهی از اعضای هیئت علمی کشاورزی (23 نفر) دارای تجربه تجاری‌سازی به‌صورت هدفمند (تلفیقی از نمونه‌گیری بارز و زنجیره‌ای) برای مشارکت‌ در این مطالعه انتخاب شدند. در مرحله اول، 27 مانع پیش روی تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در بخش کشاورزی شناسایی شد. پایایی بخش‌های مختلف پرسشنامه‌ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ معین شد (69/. تا 81/.=α). در مرحله سوم به اولویت‌بندی موانع به شیوه تاپسیس اقدام شد. موانع استخراج شده بر اساس الگوی سه‌شاخگی در سه گروه زیر دسته‌بندی شد: (1) موانع ساختاری (18 مورد)؛ (2) موانع فرآیندی- رفتاری (21 مورد)؛ (3) موانع زمینه‌ای- محتوایی (16 مورد). بر اساس نتایج تحقیق مهم‌ترین موانع تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در بخش کشاورزی عبارتند از: کیفیت و قابلیت عرضه تجاری پایین دانش و فناوری برخاسته از تحقیقات دانشگاهی (ساختاری)، نبود فرآیند و رویه‌ تعریف شده برای تجاری‌سازی یافته‌های تحقیقاتی (فرآیندی)، و عدم بهره‌مندی مناسب اعضای هیئت علمی از خدمات حمایتی (محیطی).